Polska i niemiecka młodzież, w liczbie 16 osób, przez tydzień porządkowała dwa powojenne cmentarze w Wielbarku i jego pobliżu. To kolejna "odsłona" projektu realizowanego przez stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa "Borussia" z Olsztyna. W piątek, 27 sierpnia, na jednej z nekropolii, skromną uroczystością zakończono projekt.
Jeden z porządkowanych cmentarzy znajduje się tuż poza granicami Wielbarka, drugi, większy – praktycznie już w miasteczku, niemal przy strażackiej remizie. Poza młodzieżą i przedstawicielami stowarzyszenia, w podsumowaniu projektu uczestniczyła nieliczna grupa samorządowców, ale za to od województwa aż do gminy i przedstawiciele Nadleśnictwa Wielbark, na którego terenie jeden z cmentarzy się znajduje.
Podczas spotkania projekt został omówiony, młodzież – w obu językach – przedstawiła swoje działania i idee, jakie temu projektowi towarzyszą. W wypowiedziach, zarówno młodych, jak i nieco starszych uczestników spotkania podkreślano, że takie wspólne działania, chociaż realnie obejmują odległą historię, służą przyszłości: pojednaniu, wzajemnemu zrozumieniu, tolerancji itp. Zadbano też o część artystyczną, podczas której odśpiewano "Imagine" Johna Lennona. Nie zabrakło gratulacji i goździków, rozłożonych przez wszystkich obecnych na nagrobkach.
Jak podkreślał obecny w Wielbarku Wiktor Marek Leyk, porządkowaniem poniemieckich cmentarzy z I wojny światowej olsztyńska "Borussia" zajmuje się już od 30 lat.
- Projekty z udziałem młodzieży z obu krajów realizujemy wspólnie z niemieckim partnerem, nie zawsze tym samym – mówi Kornelia Kurowska, dyrektorka programów edukacyjnych w stowarzyszeniu. - Nie stosujemy jakiejś specjalnej procedury, ani wymagań. Ogłaszamy nabór, a młodzież się po prostu zgłasza. W większości są to osoby z naszego województwa, ale nie tylko.
Dyrektor Kurowska podkreśla, że wiele edycji projektu miało na celu porządkowanie cmentarzy znajdujących się na terenie powiatu szczycieńskiego. Takie akcje przeprowadzane są zwykle co roku i uczestniczy w nich większa liczba młodych ludzi.
- Zwykle 20 czy 24 młodych Polaków i Niemców – precyzuje. - W tym roku mniej, bo do końca nie było pewności, cz w ogóle, ze względu na pandemię, ten workcamp dojdzie do skutku – wyjaśnia.
Na obu uporządkowanych w tym roku nekropoliach w znakomitej przewadze spoczywają niemieccy żołnierze, polegli podczas I wojny światowej. W przewadze, bowiem na obu cmentarzach są też kamienne płyty, znaczące mogiły żołnierzy rosyjskich, jak np. ta w samym Wielbarku, informująca, iż pod nią spoczywa ośmiu bezimiennych Rosjan. Nagrobki żołnierzy niemieckich w większości są "spersonalizowane".
Pod charakterystycznym wizerunkiem Krzyża Żelaznego, widnieją imię i nazwisko oraz data śmierci. Różna w miesiącach, ale najczęściej wskazująca na 1915 rok. Z niektórych danych osobowych można wywieść historię inną: o niemieckiej przynależności Mazur, ale i o obfitym polskim osadnictwie na przestrzeni wieków. Jak bowiem inaczej odnieść się do żołnierskiego nagrobka, kryjącego Johanna Malkowskiego? Wizyta na starym cmentarzu (a i na pewno praca na nim też) skłania do zadumy nad trybami historii. W przypadku projektów "Borussii" uczy także, by w przyszłości te tryby nikogo już nie zgniotły.
Ciągłe istnienie urzędów pracy można tłumaczyć jedynie tym, że zatrudniają osoby, które nigdzie indziej nie znalazłyby pracy. W ten sposób przyczyniają się do spadku bezrobocia. Fotoszop na zdjęciu tej pani jest zadziwi niejednego grafika.
Jego Eminencja
2025-08-20 11:07:05
Najbardziej miastem tego potrzebuje ? Przecież to jakiś żart żałosny żart!!! W mieście nie ma pracy ,nie ma zakładów młodzi uciekają ,a my róbmy sobie parki niedługo nie będzie dla kogo tych parków robić młodzi wyjadą starzy poumierają brawo burmistrz !!!
Mściciel
2025-08-20 09:46:47
ludzie uciekają ze Szczytna a oni .... - szkoda gadać
że tak powiem
2025-08-20 08:44:04
Najważniejsze to by wymienić te okropne lawki
Romek
2025-08-20 05:16:06
To może ktoś pomyśli, aby ścieżkę rowerową na Małej Bieli połączyć ze ścieżką przy ul. Piłsudskiego i z parkiem nad Małym Domowym, bo w tej chwili jest ścieżką z nikąd do nikąd.
Jans
2025-08-19 22:09:53
Sądziłem ze będą fotki Malej bieli a tu jacyś ludzie się lansują. a gdzie jest Stashka?
j23
2025-08-19 15:39:10
Pumputrack kiedyś był i się przyda się najbardziej
Tomek szukiec Fvrial
2025-08-19 14:56:00
Jak chcecie wprowadzić Orzyny do Europy, to zróbcie też drogę pieszo-rowerową. Najlepiej połączcie ją z drogą po kolei.
Mieszkaniec
2025-08-19 14:47:51
Wszyscy pochodzą z naszego województwa, natomiast kierowca Volkswagena miał dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych.
kozaostra
2025-08-19 13:57:25
Nie ma to jak postawić radiowóz za krzakami i mierzyć prędkość, co jest niezgodne z prawem, gdyż właściwe to radiowóz powinien być widoczny. No ale czego można się spodziewać po ludziach, bez matury...
Krzysztof M.
2025-08-19 06:33:59